گزارش مختصری از سفر مرجع عالیقدر حضرت آیت اللّه العظمی فاضلی بهسودی(مدظله العالی) به تهران-شهرری، به مناسبت چهارمین سالگرد ارتحال حضرت آیت اللّه العظمی محقق کابلی(رحمة اللّه عليه)
روز جمعه مورخ 26/3/1402ش. برابر 27 ذیقعده 1444ق.
قسمت اول
مرجع عالیقدر حضرت آیتاللّه العظمی فاضلی بهسودی(مدظله العالی) به منظور شرکت در مراسم چهارمین سالگرد ارتحال حضرت آیتاللّه العظمی محقق کابلی(رحمة اللّه عليه)، در تهران-شهر ری به دعوت مهاجرین و ستاد برگزاری مراسم ارتحال مرجع فقید شركت كردند.
در این سفر که یادگار مرجع فقید جناب حجت الاسلام و المسلمین آقای مهدی محقق و جمعی از اعضای دفتر قم، معظم له را همراهی میکردند؛ در بدو ورود به شهرری از سوی مهاجرین، اعضای ستاد سالگرد، مسئولین دفتر تهران و مسئول فرماندهی گردان عملیاتی بسیج امام حسین(ع) شهرری مورد استقبال قرار گرفتند. سپس جناب حجت الاسلام والمسلمین آقای اکبر محقق، مسئول دفتر تهران به معظمله، حجت الاسلام آقای مهدی محقق و هیئت همراه ایشان خیر مقدم گفت و فرارسیدن چهارمین سالگرد ارتحال مرجع فقید را به حضرت ایشان و یادگار مرجع فقید و هیئت همراه تسلیت گفت و برای مرجع عالیقدر حضرت آیت اللّه العظمی فاضلی بهسودی آرزوی موفقیت و طول عمر کرد.
سپس مرجع عالیقدر حضرت آیت اللّه العظمی فاضلی بهسودی(مدظله العالی) از استقبالگرم مهاجرین، اعضای ستاد برگزاری مراسم سالگرد، مسئولین و اعضای دفتر مرجعیت در تهران و مسئول فرماندهی گردان عملیاتی بسیج امام حسین(ع) شهرری ابراز قدردانی کرد و ضمن اتحاف دعا و صلوات به ارواح حضرت امام خمینی(ره)، مرجع فقید، مراجع گذشته و شهدای اسلام؛ ماه خرداد را یاد آور رخدادهای تلخ و شیرین همچون ولادت کریمه اهلبیت حضرت فاطمه معصومه(س)، ولادت باسعادت حضرت علی بن موسی الرضا(ع)، 14خرداد رحلت حضرت امام خمینی(ره)، 15 خرداد به قول حضرت امام خمینی(ره) آغاز نهضت و قیام ملت شریف ایران و 21 خرداد رحلت حضرت آیت اللّه العظمی محقق کابلی(ره) بر شمرد، و برای حضار آرزوی موفقیت کردند.
معظمله در بخش اول از سخنانش فرمود: با اینکه در گذشته علمای افغانستان در حوزههای علمیه واجد شرایط مرجعیت بودند و کتابهای مثل المحاضرات، مصباح الاصول، تحریرالعروة و دهها کتاب گرانسنگ دیگری تألیف کردند که جزء منابع دست اول حوزههای علمیه قرار دارند؛ اما به دلیل شرایط خفقان حاکم در کشور، علما اعتماد به نفس لازم و ظهور و بروز داشتههای علمی خود را نداشتند و حتی هویت بعض از آنان ناشناخته بود و در حوزهها بعنوان خراسانی مطرح بود. اواخر دهۀ پنجاه اتحاد جماهیر شوروی افغانستان را اشغال کرد و باورهای دینی و فرهنگی مردم در معرض خطر جدی قرار گرفتند. ملت غیور افغانستان با راهنمایی و رهبری عالمان دین علیه شوروی قیام مسلحانه را آغاز کردند. در دهه شصت و اوایل دهه هفتاد احزاب و تشکلهای سیاسی و فرهنگی زیادی به وجود آمد و شرایط خاصی در کشور حاکم شد، به خصوص بعد از خروج روسیه از افغانستان و پیروزی مجاهدین، شرایط به گونهای بود که از یک طرف نیاز شدیدی آنی به دستور و فتوای مرجع تقلید جامع الشرایط بود و از طرف دیگر با توجه به اینکه مرجعیت اختصاص به سرزمین و مردم خاصی ندارد، هر جا و هرزمانی که مرجع تقلید جامع الشرایطی وجود داشته باشد، فارغ از سرزمین و قومیت، بر همه شیعیان لازم اند که از او اطاعت کنند، اما کشورهای استعماری و بعض دیگر از کشورها شرایط را در افغانستان به گونهای رقم زده بودند که فتوا و دستورات مراجع معظم غیر افغانستانی دخالت در امور داخلی افغانستان تلقی میشدند. یادم است که یکی از مراجع قم در آن زمان بیانیهای صادر کرد که عکسالعملهای داخلی و خارجی را به دنبال داشت و به نفع مردم افغانستان هم تمام نشد. در شرایط آن روز افغانستان حضرت آیتاللّه العظمی محقق کابلی(ره) احساس تکلیف کرد و زعامت دینی را در افغانستان به عهده گرفت. این کار ایشان باعث شد که هم مشکلات پیش آمده مدیریت شود و هم طلاب به تحصیل علم و رسیدن به مقام مرجعیت تشویق و به آینده امیدوار شوند. ملت و بزرگان افغانستان هم از ایشان حمایت کردند و بحمداللّه نتیجۀ بسیار ارزشمندی هم به دست آمد. از آن پس علما، طلاب، دانشجویان و سیاست مداران در عرصههای مختلف کشور تا آنجای که زمینه برای شان فراهم شد ایفای نقش کردند. بسیار از طلاب و دانشجویان در دانشگاهها و مراکز علمی و فرهنگی در رشتههای مختلف تدریس کردند و طلاب و دانشجویانی هم که مشغول تحصیل شدند با اشتیاق در داخل و خارج از کشور درس خواندند و با نمرات عالی موفق شدند.
سال گذشته که بنده به عتبات عالیات مشرف شدم، یکی از مسئولین حوزۀ علمیه نجف اشرف گزارش داد که طلاب افغانستانی اکثرا نمرات عالی حوزه علمیه نجف را به میآورند. در حوزههای علمیه و دانشگاههای جمهوری اسلامی ایران هم طلاب و دانشجویان افغانستانی موفق و نمرات عالی کسب میکنند. در سایر عرصههای فرهنگی هم مردم شیعه پیشرفتهای چشمگیری داشتند، چند دانشگاه، شبکه تلویزیونی، رادیویی، رسانههای نوشتاری و... تأسیس کردند. در عرصه سیاسی هم با نشاط مشارکت داشتند و در هرجا که زمینه خدمت فراهم شد صادقانه برای پیشرفت کشور تلاش کردند.
مرجع عالیقدر به طلاب و دانشجویان توصیه کردند که با انگیزه و به صورت متمرکز درس بخوانند و بدانند این فرصتی که در اختیار دارند همیشگی نخواهد بود و مثل ابر بهاری میگذرد. حوزه علمیه نجف اشرف که مهد علم و دانش بود و هزاران طلبه در آن تحصیل میکرد، در زمان صدام حتی مردم مراسم دینی اش را به صورت علنی نمیتوانست برگزار کند. بعضی از طلاب و دانشجویان افغانستانی در جمهوری اسلامی ایران از فرصت به درستی استفاده نمیکنند و مشکلات موجود را بهانه قرار میدهند؛ اولا، بدانند که در آینده پشیمان خواهند شد ثانیا، مشکلات تنها متوجه مهاجرین نیست، کشور و مردم جمهوری اسلامی ایران هم مشکل دارند.
مرجع عالیقدر در بخش دیگری از سخنانش از دولت و ملت جمهوری اسلامی ایران به خصوص از رهبر معظم انقلاب سپاسگزاری کرد که در طول دوران مهاجرت از مردم مظلوم افغانستان حمایت کردند و زمینه کار و تحصیل مهاجرین را در مدارس و دانشگاهها فراهم کردند. بحمداللّه فارغ التحصیلان افغانستانی از جمهوری اسلامی ایران منشأ خیر و برکت در افغانستان قرار گرفته است. به خصوص در این چند سال اخیر با وجودی که خودشان دچار مشکل است و مورد تحریم های ظالمانه و غیر قانونی قرار گرفته است، قریب به پنج میلیون مهاجر افغانستانی را میزبانی میکند.
معظم له در بخش پایانی سخنانش از تشکلها و هیئتهای مذهبی در خواست کردند که زمینه تبلیغ را در ماههای محرم و صفر و سایر مناسبتهای دینی فراهم کنند. از علما، طلاب و دانشجویان نیز درخواست کردند که به صورت دقیق و با توجه به نیازهای روز، معارف اسلامی را تبیین و تبلیغ کنند. در گذشته دربارۀ مسایل سیاسی تلاشهای صورت گرفته است و لی تا به حال دربارۀ مسائل فرهنگی و اعتقادی کاری جدی صورت نگرفته است، خطبا، مبلغین دینی و مراکز فرهنگی تلاش کنند که در بارۀ احکام، مسائل اعتقادی و فرهنگی کاری جدّی و مستمر صورت بگیرند. دشمنان اسلام تمام تلاش خود را جهت ایجاد ناهنجاری اخلاقی و منحرف کردن مسلمانان به خصوص قشر جوان به کار گرفته اند. باید با تلاش و مقاومت و با تبیین درست آموزههای دینی جلو توطئه و نقشههای شوم آنان را گرفته شود.
مرجع عالیقدر تصریح کرد: من سالها در کنار مرجع فقید بودم و میدانم که مردم از نظر دینی و فرهنگی چه مشکلاتی دارد، به همین جهت بنده به همۀمسئولین و اعضای دفاتر توصیه کردهام که اولا، در راستای بهبود وضعیت فرهنگی و دینی مؤمنین تلاش شبانه روزی انجام دهند، ثانیا در پاسخگویی به مسائل شرعی نهایت دقت و سرعت را به کار گیرند تا مردم در کوتاهترین وقت ممکن پاسخ سؤالات شرعی خود را دریافت کنند. خود بنده نیز در شبانه روز 2 ساعت به صورت برخط سؤالات مؤمنین را پاسخ میدهم، در اواخر که حاجیان به مکه مشرف شدهاند، مسئولین دفتر و خودم سؤالات آنان را به صورت برخط پاسخ میدهم.
مرجع عالیقدر در خاتمه به این مسأله اشاره کرد: بیش از چهل سال است که ملت مظلوم افغانستان به کشورهای مختلف جهان مهاجر شده است. در این مسیر مهاجرت در مرزها و عبور از دریاها هزاران نفر جان خودشان را از دست دادهاند و خانوادههای زیادی را داغدار کرده اند. این وضعیت بیش از این برای ما قابل تحمل نیست. هر مهاجری حتی اگر اقامت و تابعیت کشور دیگری را هم داشته باشند دوست دارند که در کشور خودشان باشند. مردم و رهبران و متولیان امور در افغانستان تلاش کنند که این درد جانکاه درمان و مشکلات جگر سوز خاتمه پیدا کند. همه تلاش کنند و برای افغانستان کار کنند، از خودخواهیها تنگ نظریها و ظلم و اجحافها پرهیز کنند که به نفع هیچ کسی نخواهد بود.