گزارشی از مراسم سالروز شهادت امیرالمومنین(ع)
شنبه سوم ثور ۱۴۰۱ش، برابر با بیست‌و‌یکم ماهِ رمضان ۱۴۴۳ق، مراسمی در دفتر مرجع فقید حضرت آیت‌الله العُظمی محقق کابلی‌ره با حضور و اشراف مرجع عالی‌قدر حضرت آیت‌الله العُظمی فاضلی بهسودی دام‌ظله برگزار گردید. در ابتدای این مراسم، قاری بین‌المللی کشور جناب استاد صادق رحیمی آیاتی از کلام‌الله مجید را تلاوت نمود. سپس مرثیه‌خوان اهل‌بیت علیهم‌السلام جناب آقای سید احمد امیری به مرثیه‌خوانی پرداخت. صحبت‌های حجت الاسلام و المسلمین دکتر یوسف عارفی پایان‌بخش این برنامه بود.
آقای عارفی در ابتدای سخنانش سالروز شهادت امیرالمؤمنین علیه‌السلام و شهدای مظلوم لیسه‌ی عالی عبدالرحیم شهید و شهدای مسجد بازارِ سه‌دکان مزارشریف را تسلیت گفت و برای مرجع فقید حضرت آیت‌الله العُظمی محقق کابلی ره آرزوی درجات عالی و برای مرجع عالی‌قدر حضرت آیت‌الله العظمی فاضلی بهسودی دام‌ظله آرزوی توفیق و سربلندی نمود. آقای عارفی سخنانش را بر محور «شکوفایی عقل بر مدار حق از دیدگاه امیرالمؤمنین» اختصاص داد. حجت‌الاسلام عارفی گفت: در آموزهای دینی و به خصوص بیانات حضرت امیر علیه‌السلام چند چیز به عنوان سرچشمه‌های حیات نام برده شده و روشن است که مراد از این حیات، حیاتِ حیوانی و نباتی نیست، بلکه حیات انسانی است.
آقای عارفی گفت: نخستین چیز، عقل است. شاید به این دلیل که آن چیزی که در جامعه به انسان الگو می‌دهد و تشخیص بهترین الگوهای رفتاری به عهده اوست، عقل است. به همین دلیل، بیشترین تکیه و تأکید بر عقل شده است، چنانکه در حدیثی از امام کاظم علیه‌السلام، عقل در کنار نبوت و هم‌تراز نبوت قرار داده شده است و امام علی علیه‌السلام نیز فرمودند: فلسفه‌ی بعثت انبیاء برای شکوفایی عقل است و نیز در آموزهای دینی آمده است که انسان براساس میزان بهره‌مندی‌شان از عقل دسته‌بندی می‌شود.
حجت‌الاسلام عارفی در بیان دومین سرچشمه حیات انسان گفت: دومین سرچشمه، علم و آگاهی است. ایشان گفت: علم، جزء ما یحتاج انسان است. بی‌جهت نیست که حضرت امیر علیه‌السلام علم را در کنار مسکن، خوراک و پوشاک قرار می‌دهد و آن را اصلی‌ترین و ضروری‌ترین مایحتاج زندگی انسان و بلکه ضرورتی‌تر از مسکن و خوراک می‌داند. در روایات آمده است که خداوند خطاب به انسان می‌گوید: فرزند آدم! ارزش تو را آگاهی تو شکل می‌دهد. هر مقدار آگاه‌تر باشی، ارزشمندتر هستی. در برخی از روایات نیز آمده است که می‌فرماید: هر کسی حدیثی در باره حلال و حرام به عنوان نماد مضار و نافع، یاد بگیرد و به آن عمل کند، از دنیا و آخرت برایش بهتر است.
آقای دکتر عارفی گفت: برخی از روایات ارزش اجتماعی علم و آگاهی را نشان می‌دهد، امام صادق علیه‌السلام در حدیث معروفی علیه السلام فرمود: هر کسی دانشی را به خاطرِ خدا بیاموزد و آن را برای جامعه اش به‌کار گیرد، چنین انسانی کار پیامبرگونه کرده است؛ دانشی که ترازِ علمی جامعه را بالا ببرد و دشمنانِ مردم را دفع نمایید، این کار پیامبرگونه است.
حجت‌الاسلام دکتر عارفی با بیان این نکته که: باید تاریخ کشور را خوب بخوانیم تا بی‌پایه حرف زده نشود، گفت: در قضایای اخیر، برخی مسأله را صرفاً مذهبی تحلیل کردند، چنین تحلیلی هرگز صحیح نخواهد بود؛ زیرا اگر تاریخ کشور و طیف‌بندی گذشته را بدانیم، روشن خواهد شد که فروکاستن این جنایات‌های که بر ضد مردم انجام می‌گیرد، به مذهب، اشتباه نابخشودنی است. آقای عارفی گفت: ناسیونالیسم، منشاء مشکلات کشور است. اگر نامی از مذهب برده می‌شود، از مذهب سوء استفاده شده است، ولی مذهب، علت اصلی نیست. زیرا اگر مذهب علّت اصلی باشد، متعلّمانی که جز آرزوهای کودکانه، چیزی دیگری در سر ندارد، چرا باید مورد حمله قرار بگیرد؟ با کدام توجیه باید متعلّمان مکاتب را مورد حمله قرار داد؟ این ناسیونالیسم قومی است که تصور می‌کند اگر همین دانش‌آموزان درس بخوانند، فردا نقش تعیین کننده را به عهده خواهد گرفت و موقعیت ما را به خطر خواهند انداخت. دلیل دیگر اینکه اگر با هزاره‌ها و شیعیان، به لحاظ مذهبی در تضاد هستند، کشتار و تضاد با دیگر قوام ساکن در افغانستان را چگونه توجیه می‌نمایند؟ آیا آن‌ها نیز از دین خارج شده‌اند؟ لذا دقت کنیم مذهب علّت اصلی نیست، سزوار هم نیست که هزاره، خود را به عنوان یک اقلیت مذهبی در برابر یک اکثریت مذهبی برجسته نماید.
ایشان در ادامه‌ی سخنانش تأکید کرد ما باید هم تاریخ را خوب بخوانیم و هم دانشی را که فهم تاریخ را فراهم می‌نماید، فرا بگیریم تا تحلیل‌های ما دقیق و عمیق باشد. ایشان گفت: یکی از مواردی که در آن علم ضار و نافع، مصداق می‌باید، در همین موارد است. زیرا تاریخ امروز، روی بازوی گذشته استوار است و آینده را نیز امروز، می‌سازد. تاریخ امروز گُسسته از گذشته نیست و فردا گسسته از امروز نخواهد بود. ایشان گفت: در رخداد اخیری که در حرم حضرت رضا علیه‌السلام اتفاق افتاد، باز سوء استفاده از مذهب، رونمایی شد. ولی هدف چیزی دیگر بود: هدف تشدید ناسیونالیزم و ایجاد تنش بین دو ملت بود، که خوش‌بختانه با درایتو هوشمندی متولیان امر و به خصوص رهبری نظام اسلامی، این نقشه و توطئه، به خوبی خنثی شد.
حجت الاسلام دکتر عارفی در بخش دیگر از سخنانش گفت: اینکه حضرت امیر آگاهی را جزء نیاز اصلی انسان می‌داند، به این دلیل است که انسان نمی‌تواند بدون آگاهی سخن بگوید. تک تکِ رفتار ما نیز متکی بر آگاهی است، بدون اگاهی نمی‌توان قدمی برداشت. ایشان گفت: اینکه حضرت امیر می‌فرماید پایه آگاهی، عقل است؛ ریشه‌ی این سخنان حضرت، در آیات قرآن است. در آیات قرآن آمده است که بدترین و شریر‌ترین جنبندگان روی زمین انسان‌های کَر و کوری هستند که از عقل‌شان استفاده نمی‌کنند و حتی بدتر از چهار پایان هستند. ایشان گفت: همین مضمون در روایات نیز آمده است چنانکه در آن روایات معروف گفته شده است که وقتی خداوند انسان را خلق کرد، فرشته الهی آدم را در انتخابِ یکی از عقل و دین و حیاء مخیّر گردانید. دین به عنوان الگوی رفتاری بشر، عقل به عنوان منبع تشخیص خوبی‌ها و بدی‌ها و حیاء به عنوان نماد فضلیت‌های انسانی. حضرت آدم عقل را برگزید. در ادامه‌ی روایت، از زبانِ دین و حیاء آمده است که آن‌ها به‌زبان آمدند و گفتند: هرجا عقل باشد، ما نیز در کنارش هستیم.
حجت الاسلام دکتر عارفی گفت: دین، با عقل شکوفایی می‌شود و انسانیت با عقلانیت تحقق می‌یابد. به همین دلیل امیرالمؤمنین علیه‌السلام در خطبه‌ی معروفی می‌فرماید، یک عده عقل‌شان را احیاء کردند و از پرتوی این شکوفایی عقل، ثمراتی دیگری نیز نصیب ایشان گردیده است. دستیابی به امورِ دست نایافتنی، ممکن شدن ناشدنی‌ها، از بین رفتنِ خشونت‌های اخلاقی، از جمله دست‌آوردهای آن است. ایشون گفت: عقلِ شکوفا سده بر مدارِ حق، انسان را در معرضِ تابش نوری قرار می‌دهد که راه خودش روشن می‌بیند و درک انسان را نسبت به عالم پیرامون درست می‌کند و معاشرت ایشان با دیگران نیز شکل نیکو به خود می‌گیرد. ایشان گفت: حضرت امیر به نقل از پیامبر نقل می‌کند: در جامعه‌ای که ضعیف نتواند حق خودشان را بدون لکنت زبان از اَقویا بگیرید، چنین جامعه‌ای پیشرفت نخواهد کرد.
این مراسم با ذکر توسل و دعای خیر ایشان و اقامه‌ی فریضه‌ی ظهر و عصر به امامتِ مرجع عالی‌قدر حضرت آیت‌الله العُظمی فاضلی بهسودی‌دام‌ظله، پایان یافت.
شما می‌توانید مشروح صحبت‌های حجت الاسلام و المسلمین دکتر عارفی را از طریق پایگاه اطلاع رسانی و شبکه‌های اجتماعی دفتر حضرت آیت‌الله العُظمی فاضلی بهسودی دام‌ظله دنبال نمایید.
مدیریت فرهنگی دفتر حضرت آیت‌الله العُظمی فاضلی بهسودی دام‌ظله‌العالی
