گزارشی از مراسم روز بیست و سوم رمضا
دوشنبه پنجم ثور ۱۴۰۱، برابر با بیست‌و‌سوم ماهِ رمضان، مراسمی در دفتر مرجع فقید حضرت آیت‌الله العُظمی محقق کابلی‌ره با حضور و اشراف مرجع عالی‌قدر حضرت آیت‌الله العُظمی فاضلی بهسودی دام‌ظله برگزار گردید. در آغاز این برنامه، جناب آقای حق‌دوست از طلاب جوانِ مجتمع آموزش‌عالی امام خمینی‌ره و عضو انجمن طلاب افغانستان، سوره مبارکه‌ی قدر را تلاوت نمود. سپس مرثیه‌خوانِ اهل‌بیت علیهم‌السلام جناب آقای جعفری به مرثیه‌خوانی پرداخت. در ادامه، حجت الاسلام و المسلمین استاد وثوقی ارزگانی سخنان ارزشمند خودش را ارائه نمود.
حجت‌الاسلام و المسلمین استاد وثوقی ارزگانی با طرح این پرسش که: «از نظر قرآن و روایات، اعمال انسان چه نقشی در زندگی دارد؟» گفت: حتماً در قرآن، روایات و دیگر منابع، مطالبی به صورت پراکنده در این ارتباط آمده است. منتها نیازمند نگاهِ جامع و دسته‌بندی مشخص‌تر است. ایشان گفت مطالبی را که با استفاده از آیات قرآن و روایات در این جلسه ارائه خواهم کرد، تا کنون به این شکل در جایی ندیده‌ام؛ بنابر این، دسته‌بندی آن از شخصِ من است. ایشان در ادامه، پنج‌شکل از اشکال تأثیر اعمال در زندگی انسان را در پرتو آیات قرآن و روایات اسلامی توضیح داد.
1️⃣. شکوفایی روح وروان انسان:
نخستین تأثیر و نقش اعمال در روح وروان خود انسان است. استاد وثوقی ارزگانی گفت: اعمال و رفتارهای ارزشی موجبات کمال روحی انسان را فراهم می‌کند. انسان اگر از کمالات و مقامات معنوی و پاکی بهره‌مند می‌شود، در پرتو اعمال و رفتار ارزشی است. چنانکه عکس این قضیه نیز صادق است، یعنی اگر رفتار ضد ارزشی از انسان سر بزند، انسان را به جایگاه ضلالت و هلاکت سوق می‌دهد و به جایی می‌رساند که توان تشخصی حق و باطل را از انسان سلب می‌کند.
2️⃣. تقویتِ اعمال نیک توسطِ اعمال نیک دیگر:
حجت‌الاسلام والمسلمین استاد وثوقی ارزگانی گفت: دومین تأثیر و نقش اعمال ارزشی، تقویت یک عمل توسط عمل ارزشی دیگر است. به این معنا که یک عمل ارزشی، جدا از اعمالِ دیگرِ انسان نیست. به طور مثال: در قرآن آمده است که دستآورد روزه‌داری دستیابی به تقوای الهی است. روزه‌داری یک عمل است، اما اگر بخواهیم به این هدف برسیم، باید در کنارش از اعمال دیگری مانند توبه و بازگشت به خداوند، استغفار، قرائت قرآن، نماز اول وقت، و امثال آن بهره گرفت تا زمینه‌های دستیابی به تقوای الهی فراهم گردد. همین اثر در عملِ ضد ارزشی نیز هست و انجام آن، اسباب دستیابی به کمال را از انسان سلب می‌کند. نمونه‌های تکوینی هم دارد: یک دانه اگر قرار است به برگ‌و‌بار برسد، مجموعه‌ی عوامل مانند آب و باد و باران و خاک و هوای مطبوع و تابش آفتاب لازم است. در روایت آمده است که وجودِ مبارک پیامبر فرمود: بسم‌الله گفتن و لا إله إلا الله گفتن و سبحان‌الله گفتن، هر کدام موجب سبزشدن درختی در بهشت می‌گردد، یکی از اصحاب عرض کرد یا رسول‌الله، با این وصف، ما خیلی درخت بهشتی داریم. حضرت فرمودند: آری، به شرطی که آتش نفرستاده باشید. یعنی انجام عملِ ضد ارزش، اثر اعمالِ ارزشی انسان را خنثی می‌کند. در آیات قرآن نیز داریم لا تبطلوا صدقاتکم بالمن و الاَذی. چنانکه در مقابل داریم لئن شکرتم لاَزیدنّکم. حجت‌الاسلام استاد وثوقی ارزگانی گفت: در تاریخ نمونه‌های عینی فراوان داریم که افرادی در عین برخوداری از جایگاه بلند اجتماعی و سوابق ارزشی، در اثرِ ارتکابِ اعمالِ ضد ارزشی، خودشان را در پرتگاه ضلالت قرار دادند. طلحه و زبیر، نمونه‌های عینی آن در عصر پیامبر و امام علی صلوات‌الله علیهما است.
3️⃣. تأثیر اعمال در مقدرات غیر حتمی انسان:
استاد وثوقی ارزگانی در تبیین سومین ویژگی و آثار اعمال در زندگی انسان فرمودند: چنانکه می‌دانیم، مقدراتِ انسان به دو دسته حَتمی و غیرِحَتمی تقسیم می‌گردد. مقدراتِ حَتمی را انسان نمی‌تواند تغییر دهد و لی مقدراتِ غیرحَتمی امکان تغییر آن فراهم است که با تغییر شرایط و اوضاع، مقدرات انسان نیز عوض می‌شود. ایشان گفت: بر اساس روایات اسلامی، دعا، صله رحم، صدقه، و... موجبات تغییر در مقدرات انسان می شود.
ایشان با طرح این پرسش که: ما اکنون چرا با این مشکلات رو به رو هستیم؟ علت و منشاء این مشکلات چیست؟ چه رفتارهای موجب این شرایط شده است؟ به مطالبی اشاره کردند که بر اساس آیات قرآن، هریک از این عوامل، می‌تواند زمینه‌های بدبختی و فلاکت را فراهم نماید. ظلم، فساد، طغیان، از جمله عوامل است که در آیات قران مکرر در باره‌ی آن‌ها اشاره شده است.
4️⃣. تأثیر رفتار انسان بر دیگران:
چهارمین نقشی و تأثیري که عمل و رفتار انسان دارد، تأثیرگذاری آن بر دیگران است. حجت‌الاسلام و المسلمین استاد اوثوقی ارزگانی در توضیح این قسمت گفت: رفتار خوب و اعمالِ صالح، تمام آثارش تنها به خودِ انسان ختم نمی‌شود، دیگران نیز از آن تأثیر می‌پذیرند. به همین دلیل نقش الگو در زندگی انسان برجسته می‌شود. اگر کسی الگوی مثل علی داشته باشد، رفتار خوارج‌گونه از او سر نمی‌زند. امام علی که تمام زندگی‌اش بندگی، اخلاص، دعوت به خداوند، دفاع از مظلوم و عدالت اجتماعی بود، آیا کسی که پیروی علی باشد، به خود اجازه می‌دهد که دست به اقدامات ظالمانه، فسادپیشه و اعمال ناهنجار اخلاقی، اجتماعی و سیاسی بزند.
5️⃣. نقش اَعمالِ انسان در قیامت:
پنجمین حوزه از ظهور اَثر اعمال، ظهور آن در قیامت است. حجت‌الاسلام و المسلمین استاد وثوقی ارزگانی گفت: در این قسمت فراوان سخن گفته شده است. شکی نیست که انسان پاداش اعمال نیک و کیفر اَعمالِ ضدِ ارزشی خودش را در عالم قیامت می‌چشد. در آیات و روایات نیز مطالب زیادی آمده است. استاد وثوقی گفت: خطباء و اهل‌منبر در این زمینه توجهی زیادی مبذول داشته‌اند، منتها دقت شود که تأثیر اعمال انسان تنها به عالم قیامت اختصاص داده نشود. بخشی بزرگی از آثارِ اعمالِ انسان در زندگی دنیا، در حوزه‌های اخلاقی فردی و اجتماعی، فرهنگ و سیاست و تعلیم و تربیت، قابل بررسی و تحلیل است.
این مراسم با دعای خیر ایشان و اقامه‌ی فریضه‌ی ظهر و عصر توسط مرجع عالی‌قدر حضرت آیت‌الله العظمی فاضلی بهسودی دام‌ظله، پایان یافت.
شما می‌توانید مشروح صحبت‌های حجت‌الاسلام و المسلمین استاد وثوقی را از طریق پایگاه اطلاع‌رسانی و شبکه‌های اجتماعی مرجعیّت دنبال نمایید.
مدیریتِ فرهنگی دفترِ حضرتِ آیت‌الله العُظمی فاضلی بهسودی دام‌ظله‌العالی
